Việt Nam có tiềm năng sản xuất trái cây rất lớn, nhưng các yêu cầu về an toàn thực phẩm có thể là một trong những thách thức lớn đối với hoạt động xuất khẩu của Việt Nam.
Nguồn: Nông nghiệp Việt Nam
Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cho biết được sự cho phép của Tổng cục Hải quan Trung Quốc về việc nhập khẩu chanh dây tươi từ Việt Nam, cơ quan Trung Quốc khuyến cáo các vùng trồng liên quan và các cơ sở đóng gói phải tuân theo các quy trình thực hành nông nghiệp tốt, giám sát dịch hại và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời đảm bảo an toàn và vệ sinh cho việc phòng chống và kiểm soát COVID-19, cùng với các biện pháp khác.
Trong khi đó, các kỹ thuật viên liên quan phải được đào tạo để nắm quyền kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất và đóng gói.
Nông dân và các công ty đã được thông báo rằng các điều kiện tương tự đã được đặt ra cho các loại trái cây khác được xuất khẩu qua các kênh chính thức sang Trung Quốc.
Tuy nhiên, một số thách thức hiện đang cản trở việc đáp ứng các yêu cầu về an toàn.
Vào cuối năm 2019, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản đã công bố mở cửa cho vải thiều của Việt Nam, với các quy định về kiểm dịch trái cây. Đây là một tin vui cho huyện Lục Ngạn của tỉnh Bắc Giang, được mệnh danh là “Vương quốc vải thiều” ở Việt Nam.
[Nhiệm vụ của Việt Nam là biến tiềm năng xuất khẩu trái cây thành sức mạnh]
Để được phép nhập cảnh vào Nhật Bản, trái cây phải đáp ứng hơn 830 yêu cầu về dư lượng thuốc diệt cỏ cùng với khoảng 180 người khác về sản xuất và đóng gói, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, cán bộ kỹ thuật tại Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp của huyện, cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại.
Ngoài ra, thời gian kiểm dịch thực vật có thể mất đến 30 ngày, trong bối cảnh rủi ro thường xuyên do sâu bệnh mang lại. Trong thời gian đó, người nông dân cần thực hiện các biện pháp bảo vệ cây trước những mối đe dọa đó, đồng thời phải đảm bảo rằng dư lượng không vượt quá giới hạn tối đa.
Bà Thủy cho biết thêm: “Phải tốn thêm công sức, công chăm sóc và chi phí để thực hiện tất cả các công việc, cùng với đó là nỗi lo đầu ra không ổn định nếu trái của họ bị loại bỏ để xuất khẩu.
Nếu một hoặc hai mẫu gửi đến trung tâm kiểm tra chất lượng không đáp ứng được một yêu cầu thì cả lô sẽ bị loại.
Do đó, những nỗ lực đã được thực hiện để nâng cao nhận thức để đáp ứng các yêu cầu của thị trường nước ngoài và bù đắp những tổn hại có thể xảy ra đối với nông dân cũng như thương hiệu trái cây và sức mạnh kinh tế bền vững của đất nước.
Để chinh phục thị trường khó tính như Nhật Bản, vải thiều được trồng tại vườn cây ăn trái Lục Ngạn dưới sự giám sát của các chuyên gia Cục Bảo vệ thực vật với mã truy xuất nguồn gốc.
Cây vải được canh tác theo tiêu chuẩn Thực hành nông nghiệp tốt Việt Nam (VietGAP), với quy trình chăm sóc khắt khe hơn, bao gồm cả việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong danh mục cho phép và một số tiêu chuẩn phải đáp ứng trong quá trình thu hoạch.
Các quy định về kiểm dịch thực vật và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm ở Nhật Bản phải được đáp ứng kỹ lưỡng, và một giấy chứng nhận của Cục được cấp kèm theo các lô hàng vải thiều đến nước này.
Các bên liên quan cam kết tuân thủ các yêu cầu trong từng bước để đảm bảo trái cây đáp ứng đầy đủ các tiêu chí khi còn ở Việt Nam. “Kết quả là kể từ khi Nhật Bản chính thức mở cửa cho vải thiều Việt Nam vào năm 2019, không có lô hàng nào bị quay lại”, bà Thủy tự hào cho biết.
Hơn nữa, các quan hệ đối tác quốc tế cũng có thể giúp Việt Nam tăng cường sản xuất và xuất khẩu trái cây an toàn.
Giao tiếp giữa đại diện từ các thị trường xuất khẩu và các bên liên quan của Việt Nam sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về các yêu cầu và áp dụng các biện pháp phù hợp, đồng thời nhận được sự hỗ trợ đầy đủ nếu cần.
Chính quyền Lục Ngạn cũng đã làm việc với đại sứ quán Việt Nam ở nước ngoài và mời các doanh nghiệp trong nước có liên kết với đối tác nước ngoài lựa chọn vùng trồng có mã truy xuất nguồn gốc, theo yêu cầu của thủ tục nhập khẩu tại Nhật Bản và Mỹ. Các chuyên gia Nhật Bản tiến hành kiểm tra vườn cây ăn trái.
Trong khi đó, chương trình phát triển đang diễn ra của New Zealand tại Việt Nam có một số dự án nông nghiệp, trong đó có dự án phát triển trái cây cao cấp ở tỉnh Tiền Giang của Đồng bằng sông Cửu Long.
Việt Nam đã đề xuất New Zealand hỗ trợ quốc gia Đông Nam Á xây dựng chuỗi cung ứng thanh long vì quốc gia châu Đại Dương này đã đạt được thành công trên toàn cầu với kiwi.
Việt Nam có diện tích trồng thanh long lớn nhất thế giới với 49.000 ha. Trái cây trồng ở Việt Nam đã có chỗ đứng trên các kệ hàng tại 40 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Các hành động đã được thực hiện để từng bước thay đổi tư duy của các nhà sản xuất và xuất khẩu, từ hài lòng với chỉ "đủ" và "ngon" sang tính đến "thực phẩm an toàn".
Và việc đảm bảo các yêu cầu về an toàn thực phẩm sẽ là yếu tố quyết định để hàng xuất khẩu của Việt Nam gặt hái được nhiều thành quả trong tương lai, do chất lượng và sự an toàn của sản phẩm luôn là nền tảng.
Nguồn: TTXVN